Deze week heeft het Nederlands Tijdschrift voor Oncologie het onderzoek gepubliceerd van de NABON commissie PROM’s waarin de verkorte PROM’s vragenlijst voor borstkanker (MiniPROM) is vergeleken met die van de uitgebreidere PROM lijsten (EORTC QLQ-C30, QLQ-BR23). Het resultaat is een aangepaste miniPROM vragenlijst met 28 vragen, die geschikt is voor gebruik in de klinische praktijk als alternatief of naast de uitbreidere vragenlijsten.d
Waarom een verkorte PROM’s vragenlijst voor borstkanker?
Het bespreken van de resultaten van de patiënt gerapporteerde uitkomsten (PROM’s) met de patiënt in de spreekkamer is belangrijk om goed aan te sluiten bij de zorgbehoefte van de patiënt. Veelgebruikte PROM’s vragenlijsten zijn de EORTC QLQ-C30, QLQ-BR23 en BREAST-Q. Dit zijn uitgebreide lijsten met wel 100 vragen, die op verschillende momenten in het zorgpad worden uitgevraagd aan de patiënt. Om verschillende redenen leidt dit in de praktijk in veel centra tot een beperkte respons. De uitvraag blijkt lastig te implementeren in de dagelijkse klinische praktijk en het bespreken van de uitkomsten met de patiënt moeilijk realiseerbaar.
Ontwikkeling van de verkorte PROM’s vragenlijst
Als reactie hierop heeft de NABON commissie PROM’s in 2019, met behulp van een verkorte Delphi methode, een verkorte PROM’s vragenlijst voor borstkanker ontwikkeld met 24 vragen (de MiniPROM). In 2020 is de MiniPROM vragenlijst als pilot uitgezet in een 8-tal ziekenhuizen (met name in de regio Nijmegen). Uit een recente enquête onder NABON borstkankerzorgprofessionals blijkt dat tenminste een kwart van de ziekenhuizen in Nederlands inmiddels de MiniPROM vragenlijst inzet in de klinische praktijk (resultaten Enquete NABON, feb 2024). Het feit dat ziekenhuizen pragmatisch kiezen voor de NABON MiniProm lijkt te benadrukken dat er zeker een wens is om PROM’s te implementeren maar dat er behoefte is aan een korte, praktische vragenlijst.
Wetenschappelijke onderbouwing
In het Uitkomstgerichte zorg rapport voor borstkanker (UGZ rapport 2023) wordt deze wens van het veld erkend. Het rapport benoemt de MiniPROM vragenlijst als mogelijk alternatief voor de uitgebreide PROM’s vragenlijsten, wel met als voorwaarde dat de representativiteit van de vragenlijst wordt onderzocht. Het NVTO artikel van Belle de Rooij, dat geschreven is namens de NABON commissie PROMS, beschrijft de vergelijkende analyse tussen de MiniPROM en de uitgebreide vragenlijsten (EORTC QLQ-C30 en QLQ-BR23).
De auteurs concluderen dat de MiniPROM, in aangepaste versie een geschikte meetmethode is om PROM’s in kaart te brengen, te bespreken in de spreekkamer en op groepsniveau te vergelijken.
Advies NABON
NABON wil ziekenhuizen motiveren PROM’s te implementeren in de praktijk. Zij adviseert dan ook dat ziekenhuizen vrij moeten zijn in hun keuze voor één van deze meetinstrumenten (de combinatie van de EORTC QLQ-C30 en QLQ-BR23 en BREAST-Q dan wel de aangepaste NABON MiniPROM). Waarbij het streven is om het instrument te kiezen dat de hoogst mogelijke respons geeft.